0
0
0
0
Khi nhắc đến cố nhạc sĩ Văn Cao rất nhiều nghệ sĩ hoài niệm về một tượng đài âm nhạc của Việt Nam. Âm nhạc của ông đi sâu vào lòng người nghe từ câu từ cho đến giai điệu. Cái hồn trong âm nhạc của ông đáng quý và đáng yêu. Một tâm hồn dễ xúc động, dễ yêu thương nhưng cũng rất kiên cường, mạnh mẽ. Đặc biệt những bản tình ca do ông sáng tác luôn tràn đầy sự lãng mạn, nhẹ nhàng, uyển chuyển. Trong từng giai điệu, lời ca của các tác phẩm do ông sáng tác luôn thấm đẫm tình yêu quê hương đất nước.
Mục Lục
Cây đại thụ trong nền văn học nghệ thuật Việt Nam – Cố nhạc sĩ Văn Cao
Nhạc sĩ Văn Cao tên thật là Nguyễn Văn Cao, ông sinh ngày 15.11.1923 ở Hải Phòng. Những bài hát của nhạc sĩ Văn Cao đi cùng những năm tháng quan trọng nhất của đất nước. Trải dài từ thời kỳ đầu của nền tân nhạc cho đến những bản tình ca ra đời trong khói lửa chiến tranh đến khi hoà bình. Như “Tiến về Sài Gòn”, “Gò Đống Đa”, “Thăng Long hành khúc”, “Sông Lô”… Những ca khúc có tính cách tân mạnh mẽ; khai thác vẻ đẹp của âm nhạc dân tộc cùng những truyện xưa tích cũ trong văn hoá dân gian. Như “Buồn tàn thu”, “Thiên thai”, “Trương Chi”, “Bến xuân”, “Suối mơ”. Ngay cả trong những năm tháng kháng chiến, vẻ đẹp đầy lãng mạn ấy vẫn hiển hiện trong “Làng tôi”, “Ngày mùa”.
Vẻ đẹp trong những tình khúc Văn Cao bắt nguồn từ những tình yêu lớn lao dành cho quê hương dân tộc. Những gì tinh túy đều được ông chắt lọc để đưa vào từng giai điệu, từng lời ca. Và những bài hát ấy sống mãi cùng tâm hồn người Việt.
Vượt qua những thử thách khắc nghiệt của thời gian, những tác phẩm của nhạc sĩ Văn Cao đã trở thành những viên ngọc quý trong kho tàng nghệ thuật Việt Nam. Lịch sử âm nhạc Việt Nam sẽ còn mãi nhắc tên nhạc sĩ Văn Cao. Không chỉ vì ông là người sáng tác ca khúc “Tiến quân ca” mà còn vì những cống hiến lớn lao cho nền nghệ thuật nước nhà ở 3 lĩnh vực: âm nhạc, hội họa, thơ ca.
Danh ca Phương Dung nhắc về Văn Cao với nhiều cảm xúc
Trong Chân Dung Cuộc Tình, danh ca Phương Dung xúc động nhắc về Văn Cao. “Tôi chưa có dịp gặp ông nhưng tôi yêu thích dòng nhạc này từ những năm 14 – 15 tuổi. Tôi biết thời trẻ, Văn Cao là một người đẹp trai, về già ông quá kiệm lời. Ông mang dáng dấp của một người nghệ sĩ lớn. Mỗi khi hát “Suối mơ”, “Bến xuân”; tôi mường tượng đến khung cảnh ngoài Bắc và bản thân là bóng hồng của ông trong ca khúc.
Bài “Bến xuân”, tôi sử dụng một bài quan họ để dẫn vào “Bến xuân”, để hát bài này khác với ca sĩ khác. Với “Buồn tàn thu”, dù thích nhưng tôi sợ mình hát không tới ca khúc này”. Nữ danh ca thú vị khi hai nhạc sĩ Văn Cao và Phạm Duy có những ca khúc cùng chủ đề. Như “Trương Chi” – “Khối tình Trương Chi”, “Thiên thai” – “Tiếng sáo Thiên Thai”.
Nhạc Văn Cao trong chương trình Người Kể Chuyện Tình
Đạo diễn Huỳnh Phúc Thanh Nhân nhớ lại trong một tập chương trình Người Kể Chuyện Tình do chị làm đạo diễn. Có một đêm thi chủ đề nhạc Văn Cao. Nữ đạo diễn cho rằng chủ đề này khá “nặng ký” cho cả thí sinh và đạo diễn. “Ông là một cây đại thụ khi âm nhạc của ông hàn lâm về giai điệu lẫn ca từ. Nếu dàn dựng tiết mục nhẹ nhàng, mộc mạc sẽ không toát được phần hồn của bài hát. Mỗi lần tiếp xúc với nhạc Văn Cao, tôi nặng nề tâm lý, mang áp lực rất lớn.
Tuy nhiên, tôi bắt được “cái thần” những bài diễn từ câu nói “Trương Chi là tôi đấy” của chính Văn Cao. Các bài hát của ông đều gói gọn số phận đời ông qua hình dáng chàng Trương Chi. Cái đẹp của tâm hồn và cốt cách trong ông đã khiến khán giả và người dàn dựng thăng hoa trong từng câu hát”. Với ca khúc “Buồn tàn thu” mang dấu tích của câu chuyện “Chinh Phụ Khúc”. Người chinh phụ đêm đêm chờ chồng, nghe những tiếng bước độc hành trong sương gió ngoài kia. Cũng được chị mang đến khán giả.
Cố nhạc sĩ là người có tâm hồn dễ rung động nhưng cũng rất kiên cường
Huỳnh Phúc Thanh Nhân từng dàn dựng một trích đoạn về thời thanh xuân của Văn Cao. Khi ấy, ông làm thơ, vẽ tranh để có tiền nuôi ước mơ âm nhạc. Ông có vài mối tình; dễ rung động trong một vài khoảnh khắc vì những hành động đơn giản.
Chị kể lại những chi tiết đã tìm hiểu về hoàn cảnh sáng tác các ca khúc của Văn Cao. “Như một ngày, một cô gái ghé qua thăm nhà, cầm chiếc quạt mo quạt cho ông. Ông rung động vì hành động nhỏ và sáng tác ca khúc “Cung đàn xưa”. Một lần ông trải qua bạo bệnh, trong cơn sinh tử ông “thoát xác’’. Và nhìn thấy hình ảnh chốn thiên thai, hiện lên thuần khiết. Sau tất cả những mệt mỏi của một kiếp phù sinh. Sau khi trải qua cơn “thập tử nhất sinh”, ông viết hai ca khúc “Suối mơ” và “Thiên thai””.
Huỳnh Phúc Thanh Nhân thổ lộ chị đặc biệt yêu thích và thường tìm đọc những tài liệu về Văn Cao. “Người ông mỏng manh, chưa bao giờ nặng quá 45kg, cảm giác gió có thể thổi ông bay đi. Nhưng con người mỏng manh đó chưa bao giờ khuất phục trước một cơn giông bão nào trong cuộc đời”.
Trong tập 9 Chân Dung Cuộc Tình, khán giả còn được lắng nghe những bài hát nổi tiếng của nhạc sĩ Văn Cao. Như: “Buồn tàn thu” (Họa Mi), “Trường ca Sông Lô” (Tùng Lâm), “Cung đàn xưa” (Tuyết Mai), “Làng tôi” (Nguyễn Kiều Oanh), “Thu cô liêu” (Trần Vũ).
Con tim ông hướng đến con người, tình yêu quê hương đất nước
Danh ca Thái Châu chia sẻ về người nhạc sĩ tài hoa Văn Cao. “Tôi xin gọi Văn Cao bằng bố. Ông cũng là huynh đệ của bố Phạm Duy. Ca sĩ thời của tôi chạm tới và hát được những tác phẩm giá trị của Văn Cao cũng rất khó.
Tôi biết đến nhạc của Văn Cao vào giữa thập niên 60. Tôi thích ca từ, dòng nhạc lãng đãng, du dương và được diễm phúc hát bài “Đàn chim Việt”. Tôi chuyên hát nhạc tình, nức nở, lãng mạn. Khi hát đến Đàn chim Việt tôi hát kiểu khoan thai, trong sáng, mạnh mẽ. Thể hiện sức mạnh của lòng yêu nước. Những bài hát của bố Văn Cao tuyệt vời vì ông sống với một tâm hồn lạc quan. Con tim ông hướng đến con người, tình yêu quê hương đất nước”.
